VOICE DIALOGUE EN TRANSFORMATIE

De grondleggers van de Voice Dialogue-methode zijn dr. Hal Stone en dr. Sidra Stone.
In Voice Dialogue gaan we ervan uit dat een persoonlijkheid is opgebouwd uit verschillende deelpersoonlijkheden of ‘ikken’ (selves).
Zodra je bijvoorbeeld zegt of denkt; ‘ik twijfel’, dan ontmoet je al twee delen of subpersonen in jezelf. Hoogst waarschijnlijk twee tegenstrijdige kanten. De een wil iets wat haaks staat op de ander. Achter elke subpersoon schuilt een andere keuze, een andere energie, met eigen argumenten, gedachten en gevoelens. En misschien ervaar je ook dat er een kritisch deel in jezelf gaat meepraten, die al dat geweifel maar zinloos of slap vindt. En mogelijk kan ineens ook een intens gevoel bijvoorbeeld verdriet voorbij komen. Alles zomaar door een gedacht van twijfel.
In Voice Dialogue termen spreken we van krachtige primaire delen in je, onderdrukte delen, een kritisch deel, en kwetsbare delen.
Zoals de beschrijving het al zegt, de krachtige primaire delen, staan in onszelf veel meer op de voorgrond. Zij bepalen in grotere mate hoe we ons gedragen en dus het beeld wat we van onszelf hebben. Onderdukte of onderontwikkelde delen krijgen minder de ruimte, maar de behoefte en verlangen van deze delen ervaren we wel.

Ontstaan van de subpersoonlijkheden
Als we geboren worden, zijn we als baby volledig afhankelijk van de mensen om ons heen. Zonder zorg, warmte en voeding kunnen we niet overleven. Een baby en later peuter zal heel snel aanvoelen welk gedrag beloond wordt en welk niet. Met andere woorden, elk kind zal stukjes of subpersonen ontwikkelen die ervoor zorgen dat het krijgt wat het nodig heeft in de wereld. Dat is een volledig logisch proces.
Welke subpersonen zich precies in welk kind zullen ontwikkelen, is afhankelijk van genetisch materiaal en van de context waarin het kind opgroeit. Dat verklaart waarom binnen eenzelfde gezin met een gelijke opvoeding toch totaal verschillende persoonlijkheden ontstaan in de kinderen.
De context waarin een kind opgroeit, wordt bepaald door de directe leefomgeving van het kerngezin en de familie, maar ook door de maatschappij waarin het kind leeft. Schoolomgeving, sportclub, religie, stad versus platteland hebben een grote impact op het ontstaan van de subpersonen.
Essentieel is dat primaire subpersonen ontstaan om ons te beschermen tegen pijn en afwijzing, en om ervoor te zorgen dat we liefde en aandacht krijgen en ons veilig voelen in de wereld. De primaire delen beschermen de kwetsbare delen in onszelf. Een primaire subpersoon is dan een deel van onze persoonlijkheid dat heel veel aandacht krijgt, vaak zal bepalen hoe we ons zullen gedragen in de wereld en zo steeds meer macht krijgt in ons systeem.
Subpersonen ontstaan dus bij iedereen en dat gebeurt automatisch. Het feit dat wij als mensen relationele wezens zijn, zorgt ervoor dat wij ons verhouden tot anderen, dat we erbij willen horen en bereid zijn daar veel voor te doen.
In dit proces doen we ervaringen en lessen op. We versterken en worden versterkt in gedrag dat wenselijk is en ons wat oplevert en daarmee ontwikkelen we onze primaire delen. Voor elk primair stuk gaat er een verstoten stuk ondergronds. Het verstoten stuk is dan het deel dat minder aan  bod kan komen, een deel dat maatschappelijk minder wenselijk is, of een stuk dat simpelweg afgestraft werd tijdens de opvoeding.

In dialoog met onze innerlijke stemmen
In Voice Dialogue worden de verschillende delen die zich aandienen uitgenodigd om vrijuit te spreken, om zich in al hun energie te manifesteren.
Door met de delen in gesprek te gaan komen we meer te weten over de energie, geschiedenis, gedachtes, gevoelens, behoeftes, overtuigingen, waarnemingen en gedrag van elke deel. Ofwel de psychologie of the selves, zoals dat in het engels zo mooi wordt genoemd. Elke deel krijgt een eigen plek in de ruimte.
Als begeleider nodig ik de client uit in een deel te stappen. Dit gebeurt vanzelf. Subpersonen zijn immers altijd aanwezig. Met het deel dat energetisch het meest aanwezig is gaan we het eerst in gesprek. Elk deel wordt gehonoreerd en serieus genomen. Als begeleider ben ik nieuwsgierig en nooit oordelend. Kwetsbare delen zullen nooit de eerste delen zijn waarmee ik in gesprek ga. Meestal zijn het eerst de primaire delen, dan de verstoten delen en dan pas de kwetsbare delen.

Bewustzijns proces/vergroten van het bewustzijn op jezelf
Alles in Voice Dialogue draait om het vergroten van het bewustzijn op jezelf. Hiervoor zijn nog twee andere delen van groot belang. Namelijk de bewust ego-positie en het gewaarzijn deel.

Bewust-ego positie
Na elke gesprek met een deel kom je terug in de bewust-ego positie. Het bewust-ego-deel zit tussen alle delen in. Hier op deze plek voel je de energie van alle verschillende delen. Dit is een deel of positie die zich gedurende de therapie of coaching steeds meer zal versterken. In deze positie leer je steeds beter de verschillende delen te herkennen en daarmee meer de regie te krijgen over de delen. Hierdoor krijg je meer keuze mogelijkheden en zorg je voor een goed evenwicht tussen de delen.

Het gewaarzijn-deel (awareness)
Dit deel is een deel dat buiten alle delen staat. Na een verkenning met de delen gaan we hier samen staan en kijken we samen naar wat er zich heeft afgespeeld. Op de deze plek nodig ik de client uit als getuige te kijken naar zichzelf en de verschillende stukken die de revue zijn gepasseerd. Ik moedig aan om dit te doen zonder oordeel en zonder de wil er onmiddellijk iets aan te veranderen. Ik geef een korte samenvatting in chronologisch volgorde van wat zich heeft afgespeeld, zonder interpretatie of nieuwe dingen eraan toe te voegen. De bedoeling is dat je dezelfde film nog eens in de korte versie kan bekijken, zodat je dit beeld kan meenemen naar huis. Als je namelijk in het proces bent dan overzie je niet alles meer. Maar juist door overzicht zorg je voor het vergroten van het bewustzijn en zorg je daarmee voor verandering ofwel transformatie.

Kwetsbaarheid
Ik wil dit graag apart benoemen. Omdat de kern van het transformatieproces gaat over kwetsbaarheid.
Kwetsbare delen zijn kindstukken in jezelf. Oorspronkelijke kindstukken, gekwetste kindstukken en getraumatiseerde kindstukken.
Primaire delen zijn de beschermers van deze kwetsbare delen zoals ik al eerder beschreef in het ontstaan van de subpersoonlijkheden. Zolang we de primaire delen de kwetsbaarheid laten beschermen zonder tussenkomst van het bewust-ego zal je niet de beweging en die verandering, kunnen maken die je zou willen voor jezelf.
De kern van het proces tot verandering en transformatie naar een nieuwe balans in jezelf zit hem erin dat je vanuit je bewust-ego deel leert een gezonde relatie te krijgen met je kwetsbaarheid. Ik zeg weleens dat je leert ouder te worden van je eigen kindstukken. Een ouder die zorgt, die ze lief heeft, ze niet wegdrukt, steun geeft en het gevoel dat ze er mogen zijn. Compassie dus.
Zo zorg je ervoor dat de primaire delen niet meer als beschermers hoeven optreden en onder regie van jou komen te staan. Daarmee wordt je dus meer de regisseur over al je delen. Hierdoor ontstaat er een gezonde balans tussen de delen en kun je komen tot die verandering die je wenst.

Energiewerk
Voice Dialogue is vooral ook een energetisch proces. Subpersoonlijkheden of delen zie ik als energetische manifestaties in je lijf. Daarom zet ik ook andere middelen in als muziek, dromen, lichaamswerk, natuur en creatieve werkvormen. Deze middelen kunnen op natuurlijke en eenvoudige wijze verbinding maken met de energie van de delen.

Met Voice Dialogue kun je zo diep gaan als je wilt en zo ver als je kunt.

PSYCHODRAMA

Psychodrama is een methode ontwikkeld door de Oostenrijks-Amerikaanse psychiater Jacob Moreno in 1921. Hij creëerde het uit zijn vroegere werk met groepstherapie, sociometrie en improvisatietoneel.

Werken vanuit de verbeelding
In psychodrama werk je met opstellingen (nb psychodrama opstellingen zijn geen familie-opstellingen). Uitgangspunt is een situatie, gebeurtenis of ervaring. Verschillende elementen in deze ervaring worden opgesteld. Het kunnen andere personen zijn maar ook iets abstracts als een gevoelen, het geweten. Als je psychodrama in een groep doet dan worden andere mensen op uitnodiging van de protagonist (degene van wie de situatie is, die de opstelling maakt) ‘ingezet’ om een rol aan te nemen. In een individuele begeleiding gebruiken we attributen om verschillende elementen op te stellen.
Door op te stellen ga je vanzelf beleven en ontdekken. Je wordt je bewust van de verschillende posities en de energie en interactie tussen de verschillende opgestelde elementen. In deze psychodrama opstelling wordt je uitgenodigd tot een spelsituatie/communicatie tussen de verschillende onderdelen. Hierdoor worden gedachten, gevoelens, dilemma’s en de interactie concreet zichtbaar en (be)grijpbaar gemaakt. Het psychodramaspel werkt vanuit verbeelding en inleving. Het is geen rollenspel. Het gaat niet om het oefenen van vaardigheden maar om inzichten krijgen in wat er gebeurd met je. Wat je voelt, wat er wordt aangeraakt, wat je denkt, wat je zou willen. Je verwerft in het spel nieuwe, emotioneel doorvoelde inzichten die leiden tot ander gedrag.

Moreno heeft altijd benadrukt dat creativiteit en spontaniteit de oorsprong van vitaliteit en geestelijke ontwikkeling beïnvloeden. Psychodrama is dan ook creatief, spontaan en actief.

SYSTEEMGERICHT WERKEN

Bij gedoe, conflict of problemen in de relatie of samenwerking zijn we vaak geneigd te denken in “wie heeft schuld, bij wie ligt de fout”.
In systeemgericht werken of systeemdenken verleg je de focus van schuld naar aandacht voor relaties tussen mensen en hun onderlinge interactiepatronen. Systeemdenken leert ons namelijk dat context de grote betekenisgever is en dat ons gedrag voor een belangrijk deel wordt bepaald door de positie die we innemen.
In de systeem gerichte aanpak gaat het dus over betekenis geven aan relaties en over de soms ingesleten gedragspatronen tussen mensen. Het werkt dus vanuit de gedachte dat de kracht van het systeem vele malen groter is dan de optelsom van alle competenties bij elkaar. Daarom vind ik aandacht voor de  dynamiek van het systeem, gezin, werk, vrienden, familie, relatie belangrijk juist ook in de individuele begeleiding. Welke invloed en welke rol heeft het systeem op het probleem. Niemand staat immers op zichzelf.

In deze systemische aanpak zoomen we in op acties en reacties, posities en verschillen; belemmerende relatiepatronen worden zichtbaar gemaakt en je gaat met elkaar aan de slag om ze weer constructief te maken. Helpende patronen worden versterkt.
Dankzij de nieuwe inzichten nemen spanningen af en ontstaat er ruimte om met elkaar in gesprek te komen over zaken die voor een ieder er toe doen.
In deze fase kun je ook waar nodig aan de slag gericht op individuele competenties en persoonlijke ontwikkeling.
Zo wordt er constructief gewerkt aan verandering of groei.

EFT

Wat is EFT relatietherapie?
EFT staat voor Emotionally Focused Therapy. Sue Johnson heeft deze methode ontwikkeld. Het is een krachtige methode om de verbondenheid in de relatie weer terug te brengen. EFT richt zich op onderliggende emoties en behoeftes van de beide partners.
Met deze methode leer je steeds beter je eigen en elkaars gevoelens en angsten te begrijpen. Hierdoor word je langzaam weer bereikbaar voor elkaar. Een belangrijk onderdeel van EFT Relatietherapie is dat je (negatieve) interactiepatronen onderzoekt en doorbreekt. Je leert om steun en begrip bij elkaar te vragen en vanuit hier een solide basis te creëren van waaruit je samen verder kunt.

Wat doet een EFT therapeut?
EFT Relatietherapie omvat drie fases die de therapeut doorloopt, natuurlijk past de therapeut de therapie aan aan de situatie en behoeftes:

  1. De eerste fase wordt de ‘escalatiefase’ genoemd. Je start door patronen te herkennen en begrijpen. Je kunt er bijvoorbeeld achter komen dat wanneer je een bepaalde emotie voelt (verdriet, angst), je met een andere emotie reageert: je wordt boos, negeert de ander of bekritiseert hem of haar.
  2. In de tweede fase, de ‘verbindingsfase’, leer je die weggedrukte en kwetsbare emoties weer toe te laten. Samen werk je aan het doorbreken van de negatieve patronen van gedrag. Beiden spreken angsten en behoeftes uit, wat een hernieuwde emotionele verbinding geeft binnen de relatie.
  3. In de laatste ‘bestendigingsfase’ gaan je op zoek naar nieuwe manieren om oude problemen op te lossen. Dit brengt een nieuwe basis teweeg, waardoor je in de toekomst minder snel in dezelfde patronen zult terugvallen.

EFT therapie erg succesvol
De EFT methode is wetenschappelijk bewezen en succesvol gebleken. Zodra je in de tweede fase van de behandeling bent aanbeland is de kans op een terugval minimaal. Bovendien boek je met deze methode verrassend snel resultaat. Klachten nemen sterk af en je zult weer meer verbondenheid en intimiteit ervaren binnen de relatie.

MUZIEK

Soms kan een ander middel dan het woord helpend zijn in de begeleiding. Zo gebruik ik opstellingen in de ruimte zoals hierboven beschreven. Zo kan muziek ook een middel zijn om bij een emotie te komen, een emotie meer expressie of uitdrukking te geven, om dieper in een ervaring te komen, om verbinding te maken of die te verdiepen.

Wat zo bijzonder is aan muziek.
Sommige wetenschappers zeggen dat muziek een sterke verwantschap heeft met taal. Of eigenlijk taal is muziek. In taal zit alles wat muziek ook heeft: hoogte, laagte, melodie, ritme, hard, zacht, langzaam, snel. Vanuit deze gedachte doet muziek daarom hetzelfde als taal. Het helpt ons communiceren, uitdrukking geven aan gedachtes, gevoelens en emoties. Vanuit deze gedachte zeg je dat muziek een biologisch/neurologisch component heeft.
Andere wetenschappers zeggen: als mens zijn wij in staat om ons aan te passen. Zijn we adaptief. We kunnen daardoor veranderen, ons nieuwe dingen eigen maken en transformeren. Muziek heeft een grote rol in ons leven. Bij veel gebeurtenissen en rituelen wordt muziek gebruikt. Zo leren we dat muziek wordt gebruikt om emoties uit te drukken, ons te verbinden of een context te geven. Zo hebben we geleerd dat muziek een rol speelt en daarmee een functie heeft in verschillende omstandigheden en situaties. Dat wordt bedoeld met het adaptieve.  

Wat het ei of de kip is doet er niet toe. Wat we weten, zien en ervaren is dat muziek iets doet met ons. Iedereen weet bijvoorbeeld zo een nummer te noemen wat je wilt draaien bij een bepaald moment, stemming, gebeurtenis of gevoel. Je draait een nummer en je kan letterlijk zo het moment weer herleven of je voelt onmiddellijk iets in je lijf. Je ervaart rust, ontspanning, ontlading, verbinding of beweging. Van die kracht van muziek maak ik gebruik.